Het dorp was voor toeristen een safaripark, 

waar je mocht jagen met een camera; (...)
Soms dreigde een boer een vreemdeling met hooi- of mestvork;
dat kwam dan dadelijk met koppen in de krant.

Als zoon van het 'hoofd-der-gereformeerde-lagere-school' te Rouveen-Staphorst stond Koos Geerds van zijn zesde tot zijn zeventiende levensjaar (1954-1965) midden in de cultuur van dit dorp der dorpen, dat in die tijd soms zelfs de voorpagina's van de wereldpers haalde. De gedichten beschrijven het leven van alledag dat beheerst werd door nuchterheidszin en traditie, godsdienstig besef en oerinstinct. De hele wereld van het gemengde boerenbedrijf met zijn eigen gewoonten en rituelen, een wereld die niet meer bestaat, doet Geerds in een veertigtal gedichten herleven.

De gedichten vertegenwoordigen een breed scala aan stijlen en vormen, maar wie vertrouwd is met het werk van deze dichter ontdekt ook in deze poëzie de barokke beeldkracht die zijn vorige bundels al karakteriseerden en er zijn eigenaardige stempel op drukt. Het monument dat Geerds met deze bundel voor Staphorst heeft opgericht is sterk gëinspireerd door sommige Ierse en Caribische poëzie: het is dezelfde geest die deze gedichten terzelfder tijd plaatsgebonden en universeel doet zijn.

ISBN: 9789029520980

Ook over dit onderwerp:

- Video gedicht De Klomp online
- Video gedicht Ooit was de koe online


Over de auteur

Koos Geerds werd op 7 september 1948 geboren te Ureterp, Friesland. Van 1954 tot 1965 woonde hij in het dorp Rouveen (Staphorst), waar zijn vader hoofd was van gereformeerde basisschool.

Na het behalen van het gymnasiumdiploma in 1966 studeerde hij Nederlands, Literatuurwetenschap en Onderwijskunde. Vervolgens werkte hij als docent, decaan en onderwijsvernieuwer aan het Greijdanus College in Zwolle.

Geerds’ eerste dichtbundel Het vloeiende land verscheen in 1982 en vormde met zijn indringende observaties van natuur, dorp en herinnering zijn literair debuut. De volgende jaren publiceerde hij een tiental dichtbundels bij uitgeverij de Arbeiderspers, waarvan Staphorst: gedichten uit 1998 de bekendste werd.  De bundel beleefde drie herdrukken en verscheen in 2010 met vijftien nieuwe gedichten als een hernieuwde editie.

Koos Geerds wordt beschreven als een protestant-christelijke dichter, die beïnvloed lijkt te zijn door het werk van Gerrit Achterberg (Zie www.dbnl.org). In werken zoals Woeste grond (1992)  komen thema’s als dood, liefde en hoopvolle verwachting aan de orde. De bundel Staphorst: gedichten (1998) bestaat uit persoonlijke herinneringen en indrukken, waarmee Geerds, zoals hij zelf zegt, ‘Staphorst op de kaart wil zetten’ in een bundel ‘boerse poëzie’.

Wijlen Gerrit Komrij, de eerste Dichter des Vaderlands, was een groot bewonderaar van Geerds Staphorst.

Naast dichter en schrijver is Koos Geerds coach en mediator. Koos Geerds is getrouwd en woont in Dalfsen.

www.koosgeerds.nl


In de media

1998-11-18, Trouw, 'Gauguin in Staphorst'
1998-11-18, Trouw, 'Dorpsballaden'
2008-08-20, Reformatorisch Dagblad, 'Wit, groen en blauw. Meer kleuren niet.'
2009-01-15, Trouw, 'Missionarissen van de poëzie'



Toelichting
Wendelien Voogd

Het is moeilijk iets te schrijven over een dichter, die je zo bewondert als Koos Geerds. Koos Geerds schrijft zoals Staphorst (en voor Rouveen) is: Met fermheid en sterke kleuren, met een robuuste gevoeligheid en in niet meer woorden dan nodig is.

‘Hoe minder gelul, hoe minder spijt.’
Zeiden de ouderen en ze keken wijs;
En zo was het maar net – ajuus.


Als je Koos Geerds’ gedichten leest wil je graag in Staphorst en Rouveen wonen. De eenvoud, de nuchterheid, het aardse, samen met de mysterieuze verhalen, de stropers en de dorpsgek, de liefde bedrijven in de bedstee en de doofstomme die er uit de boom valt, de buren die je bijstaan en je zwijgend dragen naar je graf.

Het onbespreekbare schuwt Koos Geerds niet: de schande van zelfmoord ('Doodzelden stopte bij het dorp de trein') – het volksgericht en de omgang van Staphorst met Kamp Conrad (tijdelijk verblijf voor Joden, krijgsgevangen en Amboneze ex-KNILsoldaten). In dezelfde taal schrijft hij over het venstervrijen en de op beelden jagende toeristen. Koos Geerds mag het. Zijn gedichten staan bij menig Staphorster gezin in de boekenkast.  Hij is een binnenbuitenstaander en weet met zijn taal de juiste toon te pakken. Onverbiddelijk en liefdevol.  Zoals Staphorst ook is.


 

 


Terug naar het overzicht

release 7 september 1998
vorm literatuur / poëzie
auteur Koos Geerds
uitgever Arbeiderspers

 

Deel dit artikel