In 1987 bedacht wethouder Wassebalie van Staphorst dat het goed zou zijn wanneer alle kinderen van Staphorst op Koninginnedag het Wilhelmus zouden zingen. Daarom verplichtte de gemeenteraad van Staphorst de schooljeugd alle vijftien coupletten uit het hoofd te leren.

Saskia Dekkers van het Jeugdjournaal toog naar Staphorst om de wethouder te interviewen. Daarnaast zien we in het item kinderen die een regel van het Wilhelmus zingen (geen Staphorster kinderen), straatbeelden van Staphorst, een boerin op haar erf en beelden van de school.

Over de auteur

Het Jeugdjournaal is een nieuwsprogramma dat speciaal gericht is op kinderen. Het begon op 5 januari 1981 ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van het NOS Journaal. Het Jeugdjournaal kent in de loop der jaren vele verschillende presentatoren. Voor veel van hen is het een opstapje: Marga van Praag, Frank du Mosch, Hans Smit en Aldith Hunkar stromen door naar het volwassen NOS Journaal.

Saskia Dekkers (Den Haag, 25 september 1960) wilde als kind al heel graag reizen. Ze reisde samen met haar familie heel Europa door. Ze twijfelde of ze naar de kunstacademie wilde of naar de School voor Journalistiek zou gaan.  De publieke omroeporganisatie KRO bood haar een baan aan bij de radio, die zij accepteerde, waarna zij reportages ging maken. Al snel daarna vertrok ze naar het NOS Jeugdjournaal.

Vanaf 1993 ging ze werken als correspondent in Frankrijk.  Per 1 augustus 2010 stopte Dekkers als correspondent in Frankrijk. Ze werd Europacorrespondent voor het actualiteitenprogramma Nieuwsuur.

In de media

1987-2-25, Reformatorisch Dagblad, 'Stroom van reacties op raadsbesluit'
1987-3-7, Reformatorisch Dagblad, 'Geen propagandalied van Oranje'
2012-1-31, Trouw, 'Beatrix verstaat de kunst om burgerlijkheid uit te stralen'

Toelichting
Wendelien Voogd

Staphorst staat bekend om haar koningsgezindheid. Koninginnedag wordt uitgebreid gevierd en op Prinsjesdag gaat er altijd een delegatie Staphorster vrouwen in klederdracht naar Den Haag om de Koningin en de Gouden Koets te begroeten. Waar komen toch die warme gevoelens vandaan?

De band van Staphorst met het vorstenhuis heeft te maken met de drie-eenheid God, Nederland en Oranje, die orthodox-protestanten van oudsher koesteren. Volgens de mythe zou Willem van Oranje tijdens het beleg van Haarlem in 1573 gezegd hebben dat hij een verbond had gesloten met de 'Potentaat der potentaten' (God). En geen bondgenoot die Hem zou kunnen overtreffen. Het werd beschouwd als een goddelijke legitimering van de macht van de (protestantse) Oranjes.

De mythe van Willem van Oranje en de leus God, Nederland en Oranje ontstond in de eerste helft van de negentiende eeuw en zou vooral bedoeld zijn om tegenover rooms-katholieken te benadrukken dat er een onverbrekelijke band bestond tussen Nederland en het protestantisme.

Het Nederlandse volk zou zelfs de opvolger zijn van het uitverkoren Joodse volk. Dominee Grandia vertelt er in een van zijn columns over: 'Die trits God, Nederland en Oranje was voor mij een realiteit. Het ging in de kerk vaak over de koningen van Israël, Gods uitverkoren volk. Iets van Nederland als uitverkoren volk zat wel in de traditie waar ik in ben opgegroeid. De link met de koningen van Israël was snel gelegd.'

Het raadsbesluit van Staphorst om de kinderen van Staphorster scholen te verplichten de vijftien coupletten van het Wilhelmus uit het hoofd te laten leren, viel overigens niet bij alle Staphorster scholen goed. Ook sommige raadslieden waren niet echt blij met het verplichtende karakter van de verordening. Na een aantal dagen werd het besluit teruggetrokken.

Later dat jaar moest Wethouder Wassebalie, als gevolg van een kwestie die niets met het Wilhelmus te maken had, het veld ruimen als wethouder. Zijn afscheidsrede besloot hij met enkele - enigszins gewijzigde - versregels uit het Wilhelmus: 'Die vroom begeert te leven / Bidt God nacht ende dag, / Dat Hij mij kracht wil geven, / Dat Hij mij helpen mag'.

Terug naar het overzicht