Praatprogramma over geschiedenis, met aandacht voor historische gebeurtenissen en personen. In deze aflevering een reconstructie van de polio-epidemie in Staphorst uit 1971 en interviews met betrokkenen van destijds.

In 1971 brak in Staphorst de ziekte polio uit. Orthodox gelovige Staphorsters weigerden hun kinderen te laten vaccineren. Gevolg: 39 kinderen werden ziek en vijf overleden. Een drama voor het dorp, een drama voor de slachtoffers en een spannende affaire voor de internationale pers, die het had over 'middeleeuwse toestanden' in Staphorst.

Presentator Ben Kolster en maker Louis Bogaers blikken terug op de affaire en praten onder andere met Roelofje Mussche, één van de polio slachtoffers en dominee Jan Geersing, die indertijd een open brief geschreven aan de Staphorsters om hen op andere gedachten te brengen.

Over de auteur

Bernard (Ben) Kolster (Ede, 18 augustus 1953), is een Nederlandse radiopresentator, royalty-deskundige en oud-gemeenteraadslid in Ede. Eerst voor D66, maar later wisselde hij zijn partijlidmaatschap in en werd raadslid voor de VVD in Ede.

Kolster begon in 1975 als redacteur bij de allereerste uitzending van het radioprogramma Met het Oog op Morgen van de NOS, het programma waaraan hij tot februari 1985 verbonden bleef.

Van 1982 tot 1992 was hij presentator van KRO's actualiteitenrubriek Echo. Voor de NOS-televisie presenteerde Kolster onder andere het wetenschapsprogramma Horizon. Sinds 1985 is hij tevens werkzaam voor RVU-radio waarvoor hij programma's maakt als: de Vertellers, Spiegels en het geschiedenisprogramma Sporen in het Verleden.

In de media:

2012-9-6, Volkskrant, 'Bosjesmannen trek je peniskokers toch ook niet van 't lijf?'

Toelichting
Wendelien Voogd

Presentator en samensteller van het programma Sporen in het Verleden karakteriseert het dorp Staphorst tijdens zijn introductie van zijn terugblik op de gebeurtenissen tijdens de polio-epidemie als volgt: “Orthodox en strenggelovig. De mensen klampen zich er angstvallig vast aan het verleden omdat het nieuwe misschien niet spoort met het geloof.”

De interviews met polio slachtoffer Roelofje Mussche, predikant Jan Geersing – die tijdens de polio explosie een open brief schreef naar de Staphorstenaren om over te halen zich te laten vaccineren -  en een oud fragment van een vader die zijn twaalf kinderen niet liet inenten (‘Degeen de Heer liefheeft, kastijdt hij’), en het commentaar van de presentator: ‘Staphorsters zijn wat schuw en in zichzelf gekeerd. Het is nu ook moeilijk om ouders te vinden om over het verleden te praten’ en ‘Staphorsters durfden niet aan het woord van de dominee te twijfelen, in de angst uitgestoten te worden’, schetsen een beeld van Staphorst, zoals dat tijdens de polio-epidemie ook gebruikelijk was: achterlijk, strenggelovig, angstig en in zichzelf gekeerd.

Het zou goed kunnen dat de gesloten houding van de Staphorsters juist een gevolg is van de pers, die in tijden van de epidemie het dorp en masse aan de schandpaal nagelden: ‘Schandelijk, middeleeuws, onmenselijk’. Pas recentelijk horen we andere geluiden: Dat de reactie van Nederland en de pers destijds misschien wel erg heftig was en te maken had met het proces van ontkerkelijking waar Nederland midden in zat. Genuanceerd berichten over ons streng Calvinistische gedachtegoed kon toen even niet. In de jaren negentig was dat schijnbaar nog steeds moeilijk.

Terug naar het overzicht